Xử lý dứt điểm tàu cá ‘3 không’ trước ngày 20/11

Cần phải đặt trách nhiệm cao nhất Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Công điện số 111/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban châu Âu (EC). Công điện gửi Bộ trưởng các Bộ: NN-PTNT, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Thông tin và Truyền thông, Ngoại giao, Công an, Quốc phòng; Chủ tịch UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển và Chủ tịch các hội, hiệp hội: Thủy sản Việt Nam, Cá ngừ Việt Nam, Chế biến và Xuất khẩu thủy sản. Qua 4 đợt thanh tra của EC, kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có sự chuyển biến, đạt được những kết quả, nhưng vẫn còn nhiều mục tiêu, nhiệm vụ chưa đạt, chậm hoàn thành. Ảnh: Hồng Thắm. Công điện nêu, sau 7 năm chống khai thác IUU, các ban, bộ, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực trong triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU. Đến nay, qua 4 đợt thanh tra của EC, kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có sự chuyển biến, đạt được những kết quả cụ thể, được phía EC ghi nhận. Tuy nhiên vẫn còn nhiều mục tiêu, nhiệm vụ chưa đạt, chậm hoàn thành theo chỉ đạo của Ban Bí thư, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và yêu cầu của EC liên quan đến các nội dung về đăng ký, cấp Giấy phép khai thác thủy sản, xử lý tàu cá “3 không”; vi phạm quy định về lắp đặt và quản lý, vận hành thiết bị giám sát tàu cá (VMS); đặc biệt, tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài tiếp tục diễn biến phức tạp. Những tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu do khâu tổ chức triển khai thực hiện tại một số địa phương; người đứng đầu tại một số nơi thiếu sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, chưa quan tâm đúng mức, thiếu kiểm tra, thanh tra, giám sát; một số lực lượng chức năng có tình trạng trục lợi, bao che, tiếp tay cho hành vi khai thác IUU… Một số địa phương, cơ quan, tổ chức và một bộ phân ngư dân chưa nhận thức đầy đủ việc thực hiện IUU là cơ hội để bảo vệ, phát triển nguồn lợi, đánh bắt thủy sản bền vững do đó mới chủ yếu tập trung thực hiện các giải pháp mang tính đối phó để gỡ “thẻ vàng” IUU. Ngoài ra, còn có trách nhiệm của một số bộ, ngành Trung ương chưa làm tròn trách nhiệm quản lý nhà nước được giao, chưa có sự phối hợp chặt chẽ với nhau và chưa có sự tham mưu hiệu quả cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế kéo dài liên quan đến chống khai thác IUU. Để quyết tâm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần thứ 5 của EC, không để ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành thủy sản, đời sống sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển; đặc biệt là làm giảm uy tín, vị thế, hình ảnh của quốc gia, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan cần phải đặt trách nhiệm cao nhất tại thời điểm hiện nay, nghiêm túc chấn chỉnh, tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã được Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU giao tại Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024, Nghị quyết số 52/NQ-CP ngày 22/4/2024, Thông báo kết luận số 403/TB-VPCP ngày 31/8/2024 và các văn bản chỉ đạo khác có liên quan; từ nay đến trước khi Đoàn Thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam lần thứ 5 cần tập trung nguồn lực, xử lý dứt điểm các nội dung trọng tâm, cấp bách sau: Các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan tổ chức quán triệt, phân công cụ thể, xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, thời gian hoàn thành, kết quả đạt được để triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU tại Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư, Nghị quyết số 52/NQ-CP của Chính phủ và các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban chỉ đạo quốc gia về IUU. Gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU; kịp thời động viên, khen thưởng và kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm các trường hợp không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao. Chủ động, phối hợp kịp thời giữa các bộ, ngành, địa phương và các lực lượng trong công tác chia sẻ thông tin, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các hành vi khai thác IUU. Chỉ đạo các lực lượng thực thi pháp luật trực thuộc trong tháng 11 mở đợt cao điểm đồng loạt triển khai lực lượng tuần tra, kiểm tra, kiểm soát xử lý tàu cá “3 không”, tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động khai thác thủy sản trái phép, tàu cá đã xóa đăng ký nhưng vẫn còn hoạt động… Xử lý dứt điểm tàu cá “3 không” hoàn thành trước ngày 20/11/2024. Ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu, rà soát, xác định các khu vực, các tàu cá thường xuyên vi phạm đánh bắt ở các vùng biển nước ngoài để tập trung lực lượng kiểm soát, ngăn chặn xử lý nhất là tại các tỉnh: Kiên Giang, Bình Định, Cà Mau (còn để xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài); kiểm tra, điều tra, xác định nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp, đề xuất bổ sung, hoàn thiện pháp luật, giải pháp kỹ thuật, các chính sách phù hợp để quản lý hiệu quả, thực chất. Đảm bảo nguồn lực, kinh phí, khẩn trương hoàn thành việc khắc phục các tồn tại, hạn chế; chuẩn bị nội dung và các điều kiện tốt nhất để đón và làm việc với Đoàn Thanh tra EC lần thứ 5; không để bị động, bất ngờ ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của cả nước. Nhiệm vụ của Bộ NN-PTNT Bộ NN-PTNT tiếp tục nghiên cứu việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 37/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, Nghị định số 38/2024/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/12/2024. Chủ trì với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ rà soát, hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn về thiết bị, gắn thiết bị kết nối trên các tàu cá để đảm bảo chất lượng và phòng ngừa các hành vi tháo gỡ, tắt thiết bị giám sát sát hành trình tàu cá. Bộ NN-PTNT chủ trì, phối hợp với các địa phương sớm trình cấp có thẩm quyền xem xét các dự án đầu tư, nâng cấp các cảng cá trọng điểm. Ảnh: Hồng Thắm. Chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, các doanh nghiệp công nghệ tiếp tục đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng thông tin quản lý nghề cá, cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase), hệ thống giám sát tàu cá (VMS), ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo trong việc phân tích, theo dõi, giám sát, xử phạt hành vi khai thác IUU; hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) khai báo, cập nhật sản lượng, nguồn gốc thủy sản khai thác, quản lý lao động nghề cá… theo quy định; đảm bảo dữ liệu kết nối đồng bộ, thống nhất, liên thông từ trung ương đến địa phương và giữa các lực lượng chức năng; phát triển các ứng dụng (app) để ngư dân cập nhật, khai báo nguồn gốc thủy sản đánh bắt và phục vụ phân tích; các ứng dụng để phân tích xác định các tàu thường xuyên vi phạm, gửi thiết bị… khoanh vùng tăng cường kiểm soát. Kiện toàn hệ thống kiểm ngư từ trung ương đến địa phương, đảm bảo đủ nguồn lực, kinh phí, cơ sở hạ tầng và trang thiết bị, đáp ứng yêu cầu chống khai thác IUU, phát triển thuỷ sản bền vững và góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Thiết lập cơ sở chỉ huy chỉ đạo thống nhất từ trung ương đến các chi cục Kiểm ngư Vùng và Kiểm ngư địa phương 28 tỉnh, thành phố ven biển. Chủ trì, phối hợp với các địa phương sớm trình cấp có thẩm quyền xem xét các dự án đầu tư, nâng cấp các cảng cá trọng điểm, phục vụ cho công tác thu mua, xác nhận, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; triển khai thực hiện có kết quả Quy hoạch Bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm bảo tồn hệ sinh thái, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phát triển bền vững ngành thủy sản theo chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 32-CT/TW. Chỉ đạo, đôn đốc các địa phương hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, xử lý tàu cá “3 không”, đảm bảo hoàn thành trước ngày 20/11/2024; tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.